جمعیت گربههای تهران از جمعیت حدود ۲۸۰شهر کشور بیشتر است. گربههای پایتخت اگر دور هم جمع شوند جمعیتشان از جمعیت ۶۸ کشور جهان نیز بیشتر میشود چرا که آنطور که برخی از آمارها نشان میدهد در تهران بیش از ۳۲۰ هزار گربه زندگی میکنند. در سالهای اخیر اخبار متعددی مبنی بر مقابله با برخی از حیوانات شهری مانند موشها و سگها منتشر شده است؛ به نظر میرسد گربهها چه در تهران و چه در سایر شهرهای ایران تاکنون از این مقابله در امان ماندهاند چرا که نه خبری مبنی بر «شلیک شبانه» به آنها منتشر میشود و نه کسی این ادعا را مطرح کرده که گربهها را با «تزریق اسید» کشتهاند.
به گزارش آرمان، با وجود این، بسیاری از شهروندان تهرانی هستند که از حضور گربهها در محلات، حیاط خانهها و… در عذابند؛ آنها مدام از این مساله گلایه میکنند که گربههای پایتخت با پاره کردن کیسههای زباله محلهای را که در آن زندگی میکنند، آلوده کرده و میتوانند ناقل بیماریهای خطرناکی باشند.
حیواناتی که در سطح شهرها پرسه میزنند و مزاحمتهای گوناگونی را برای زندگی شهرنشینان به وجود میآورند، یکی از مشکلات بزرگ زندگی شهری هستند. مقابله با این حیوانات با خود دردسرهای فراوانی را به همراه دارد. هر چقدر تهران را به شهر موشها تشبیه کردهاند، صدای گربههای پایتخت را کمتر درآوردهاند. خبری از تزریق اسید یا شلیک به آنها نیست. کسی هم به سراغ آنها نمیرود. دیدن این گربهها برای شهرنشینان عادی شده است. حتی میتوان گفت که نوعی رفتار سازشی در قبال حضور آنها شکل گرفته است.
هراز چند گاهی شکایاتی از دست این گربههای ولگرد به شهرداری میشود اما از آنجا که اقدام خاصی برای مقابله با گربههای پایتخت صورت نمیگیرد، گاهی برخی افراد برای مقابله با این گربهها دست به اقدامات خودسرانهای میزنند. از نمونههای اخیر این اقدامات میتوان به سوزاندن گربهها و ریختن آب جوش بر سر آنها در پارک لاله اشاره کرد. این اقدامات بیرحمانه داد بسیاری از فعالان حمایت از حقوق حیوانات را درآورد. آنها به این اقدامات اعتراض کردهاند و خواستار مجازات برای افرادی شدند که این کارها را میکنند. بدون هیچ تردیدی این اقدامات غیرانسانی و بیرحمانه، نادرست و محکوم هستند اما مزاحمتهایی را که گربهها برای افراد دارند، نمیتوان نادیده گرفت. از آنجا که جمعیت گربههای شهر تهران بیشتر از ۳۲۰ هزار تخمین زده شده است لازم است که شهرداری دست به اقدامات ویژهای برای مقابله با این گربهها بزند. هر چند که حیوانات هم حق زندگی دارند ولی تعداد زیاد آنها در شهرها با خود مشکلات و بیماریهای مختلفی را به همراه دارد. جمع کردن این گربهها یا زدن واکسن به گربهها برای کنترل بیماریهایی که آنها با خود دارند دو صورت ساده و بیضرر از این اقدامات هستند.
روشهای غیرمهلک برای کنترل جمعیت گربهها
یک عضو شورای شهر تهران به آرمان میگوید: با توجه به شکایتها و اعتراضاتی که به شهرداری میشد این سازمان دست به اقداماتی برای شناخت این گربهها و کنترل جمعیت آنها زد. افراد دلسوز و دوستدار حیوانات با روشهای کنترلی مهلک مخالف هستند و مقوله گربههای خیابانی باید طی جلسات جامع و به طور عمومی مورد بحث قرار گرفته و رویکرد مناسبی در این زمینه اتخاذ شود. محمد حقانی ادامه میدهد: میتوان گفت که گربههای خیابانی تا حدودی به سلامت و ایمنی عمومی آسیب میرسانند. گربههای خیابانی میزبان کک، ساس و کنه بوده که خود ناقل بیماریهای گوناگونی به انسان هستند. او میافزاید: با توجه به تمام این مسائل روشهای غیرمهلکی که برای کنترل جمعیت گربههای غیرخیابانی وجود دارد، استفاده از دورکنندهها، زندهگیری، انتقال زیستگاه و عقیمسازی است. این روشهای عامهپسند از تعداد گربههای خیابانی و آسیبهای آنها میکاهد.
پرسهزنی اطراف سطلهای زباله بدون درپوش
جمعیت گربههای پایتخت در نقاط مختلف تهران متفاوت است. اما مهمترین عامل در افزایش تعداد آنها در یک منطقه وجود زباله در آنجاست. اطراف سطلهای زباله و محوطه فستفودها و رستورانها مکان همیشگی این گربههای خیابانی است. اطراف سطلهای زباله بدون درپوش میتوان سه چهارتایی از گربههای پایتخت را دید که با ذوق و شوق فراوان روی کوهی از زبالهها ضیافت به پا کردهاند. حتی گاهی میتوان مشاهده کرد که گربهها برای پریدن در این سطلهای زباله بدون سرپوش از درختها هم بالا میروند. زبالههایی هم که برخی شهروندان در جویهای آب، پیادهروها یا چندمتری سطلهای زباله رها میکنند اوضاع را بدتر میکند. این روزها به جای اینکه سگها به دنبال گربهها و گربهها به دنبال موشها باشند، همگی به دنبال زبالهها هستند. زبالههای شهری صلح را بین این دشمنان قدیمی برقرار کردهاند. به مرور زمان خلق و خوی این حیوانات تغییر کرده است. گربههای امروزی را با یک «پیش پیش!» نمیتوان دور کرد. حتی باید مراقب بود که آنها دنبالت نکنند!
درباره گربهها نگاه منفی وجود ندارد
یک عضو فراکسیون محیط زیست مجلس در بررسی وضعیت گربههای شهر تهران به «آرمان» میگوید: درباره بسیاری از حیوانات مضر مانند موشها و سگهای ولگرد شهرداری اقدامات خوبی برای مقابله با آنها انجام داده است اما درباره گربهها شرایط کمی متفاوتتر است؛ زیرا مردم خودشان از این گربهها مراقبت میکنند و به آنها غذا میدهند. همین نگاه مراقبتی مردم به گربهها و اعتراضات کمتری که نسبت به حضور آنها در شهرها وجود دارد باعث شده است که شهرداری حساسیت کمتری درباره آنها داشته باشد. نگرانی به شکل منفی درباره آنها وجود ندارد. مهرداد بائوجلاهوتی ادامه میدهد: درباره حیوانات شهری دو نگاه متفاوت وجود دارد؛ یکی نگاهی که این حیوانات را به عنوان آسیب میشناسد. این نگاه درباره موشها و سگهای ولگرد بیشتر وجود دارد و دیگری نگاهی است که به این حیوانات به عنوان آسیب نگاه نمیکند. این نگاه درباره گربهها وجود دارد. حتی در بعضی موارد ممکن است که مردم با اقداماتی که شهرداری برای جمعآوری این گربهها انجام میدهد مخالفت کنند.
او میافزاید: اقدام مهمی که شهرداری و سازمان محیطزیست در این زمینه میتوانند انجام دهند فرهنگسازی است. باید فرهنگسازیهای لازم انجام شود تا مردم در برخورد با این حیوانات نکات بهداشتی را رعایت کنند و از سوی دیگر، به این حیوانات به عنوان موجود زنده نگاه کنند و درصدد آسیب رساندن به آنها برنیایند. این نماینده مجلس تاکید میکند: شهرداری باید نسبت به کنترل جمعیت این حیوانات اقدامات لازم را انجام دهد. اقداماتی برای جمعآوری این حیوانات از محیط شهر و انتقال آنها به بیرون از شهرها صورت گیرد تا از جمعیت آنها کاسته شود و در زندگی مردم مشکل ایجاد نشود.